Weg met cyberpesten
Pesten via nieuwe media noemen we cyberpesten. Bijvoorbeeld via e-mail, sms-berichten, sociale media, chats, apps … Het gebruik van technologie leidt ertoe dat jongeren zich minder geremd voelen om tot pesten over te gaan. Zo worden bijvoorbeeld foto’s gedeeld die het slachtoffer in een slecht daglicht zetten, het slachtoffer wordt uitgesloten in communities of uitgescholden.
Niet alle negatieve acties van jongeren op het internet zijn cyberpesten. Er wordt pas van pesten gesproken als het negatieve gedrag aan drie kenmerken voldoet:
- De dader wil de andere kwetsen.
- De dader heeft meer macht dan het slachtoffer.
- De negatieve acties komen meer dan één keer voor.
Wie wordt slachtoffer?
Sommige jongeren krijgen sneller te maken met cyberpesten dan anderen. Factoren die hierbij een rol kunnen spelen, zijn leeftijd, afkomst, zwaarlijvigheid en depressie. Veel slachtoffers worden tegelijkertijd ook in het echte leven gepest. Een kleine groep, soms ook populaire leerlingen, worden alleen gecyberpest.
Wie zijn de daders?
Meestal zijn de cyberpestkoppen zelf ook kwetsbaar. Het zijn jongeren die gedragsproblemen hebben of zichzelf moeilijk kunnen controleren. De band met hun ouders of leerkrachten verloopt moeizaam. Ze hebben last van lichamelijke klachten en denken vaak ook aan zelfdoding. De helft van de jongeren die anderen online uitsluiten draagt de dubbele rol van slachtoffer en pester. Het is dus belangrijk om iedereen hulp te bieden en te ondersteunen.
Welke gevolgen heeft cyberpesten?
Er wordt vaak gedacht dat cyberpesten niet zo erg is als gewoon pesten. Er is dan wel geen fysiek geweld, toch heeft cyberpesten negatieve invloed op jongeren. Cyberpesten en gewoon pesten overlappen elkaar meestal, daardoor ervaren jongeren nog meer negatieve gevolgen.
De slachtoffers hebben vaak last van klachten zoals buikpijn, hoofdpijn, futloosheid, humeurigheid, slecht slapen, zenuwachtigheid … Het risico op zelfdoding is drie keer zo hoog bij slachtoffers van cyberpesten.
Welke vormen vinden slachtoffers het ergst?
Het cyberpesten met video’s en foto’s wordt als erger ervaren dan het cyberpesten via bijvoorbeeld chat of sms. Bij jongeren die meermaals gepest worden, is het negatieve effect groter.
Wat kan de school doen?
Enerzijds is het belangrijk om je leerlingen inzicht te geven in de werking van ICT. Anderzijds moeten we hen activiteiten en lessen aanbieden over e-safety, mediawijs handelen en nettiquette. Het uitwerken van een integrale schoolaanpak wordt aanbevolen.
Maak cyberpesten bespreekbaar op jouw school. Stel een werkgroep samen, leg extra accenten in het antipestbeleid en installeer meerdere, laagdrempelige meldpunten.
Let op: dit is slechts een selectie uit de leermiddelen over cyberpesten.
-
Vijf vragen over cyberpesten
Cyberpesten omvat alle vormen van pesten via digitale media. Het laat een enorme indruk na op je kind omdat het zich online afspeelt. Hoe voorkom je het? Wat als de leerkracht het niet serieus neemt? Wat als je kind er getuige van is? In dit …
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Cyberpesten in cijfers: Infographic MediaNest
Hoe vaak komt cyberpesten voor bij jongeren? Welke vorm van cyberpesten komt het vaakst voor? Bij wie zoeken jongeren steun?
Artikel (3)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Cyberpesten: Wat is het en wat doe je eraan?
Pesten is voor zowel kinderen als volwassenen ontzettend heftig. In een samenleving waar communicatie steeds vaker online plaatsvindt, vindt ook online pesten of cyberpesten plaats.
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Stop pesten nu: Kenniscentrum pesten
Stop pesten nu is een Nederlandse website. De stichting wil kennis delen over pesten en online pesten. Je vindt op de website relevante inzichten, tips, tools en adviezen om zelf pesten aan te pakken.
Website (3)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
KLAAR-collectie over cyberpesten en 13 andere thema's
Bekijk in deze oefening een KLAAR-video over cyberpesten en los de vragen op.
Interactieve oefening (13)Leerkracht -
Cyberpesten: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over cyberpesten, samen met meer context en concrete lestips. Cyberpesten is een moeilijk op te sporen versie van pesten. Het is belangrijk om aan preventie te doen door leerlingen te doen …
Video -
Online pesten: Luisteropdracht
Het is een luistertoets over een fragment van KLAAR. Het gaat over cyberpesten. De gevolgen worden aangekaart samen met het verschil van gewoon pesten.
Downloadbaar lesmateriaal (42)Leerkracht -
Citizen games: Serious game rond respectvol omgaan met elkaar
In deze serious game beoordelen leerlingen uitspraken. Welke uitspraken zijn leuk om te horen? Welke uitspraken zijn beledigend?
Het project stelt zich ten doel bij te dragen aan een inclusievere en respectvollere Europese maatschappij.
App of software (3)Leerkracht, Ander -
Cyberpesten: Er is een uitweg
Kinderen hebben het recht om beschermd te worden tegen pesterijen. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om dit recht te beschermen, zowel offline als online.
Een op vier kinderen heeft al ervaring met cyberpesten en de impact op zowel de …
Video (17)School/onderwijs -
Cyberpesten is ook pesten: Let's Fight It Together
Deze korte film, geproduceerd door Childnet voor het DCSF toont verschillende manieren van cyberpesten en de gevolgen voor het doelwit.
Het is een Engels filmpje waar Engels lesmateriaal bij hoort, maar het is zeker ook bruikbaar bij Vlaamse …
Video (10)School/onderwijs -
Online meldpunten (cyber)pesten
Deze presentatie biedt een overzicht van meldpunten waar je als school terecht kan met problemen i.v.m. pesten, cyberpesten, discriminatie, misdrijven, enz.
Downloadbaar lesmateriaal (3)Organisatie, firma, vzw -
Veilig ICT- gebruik: Vormingsavond voor scholen
Organiseer met de school een vormingsavond over veilig ICT- gebruik. De gezinsbond en Child Focus bieden een vormingsaanbod aan met de steun van de Vlaamse Overheid. Op die manier kunnen meer ouders bereikt worden.
ArtikelOrganisatie, firma, vzw